C O L U M N – Arnold Burlage
Om de één of andere reden greep het berichtje op facebook me direct aan. Ron Onclin, een Schiphol medewerker voor wie luchtvaart nog de lust in zijn leven is, beschreef in weinig woorden de laatste vlucht die hij meemaakte van een Martinair MD 11 naar het vliegtuigkerkhof in de Mojave woestijn in het zuidwesten van de Verenigde Staten.
“Wat een raar gevoel om een vliegtuig achter te laten in de woestijn. Laatste vertrek uit Miami, laatste landing in Mojave, dan de motoren uitzetten en beseffen dat het definitief voorbij is. Nadat iedereen zijn naam op de machine heeft gezet met viltstift zijn we in de auto gestapt. Nog even een blik op de machine die de naam “Martin Schröder” draagt”, schreef Ron Onclin. Ik reageerde: “Een bewijs dat luchtvaart ook emotie kan zijn…”
Eigen foto
Een drama in de woestijn…. Een mooie maatschappij wordt geliquideerd. Onnodig vinden veel insiders. Alle veelbelovende plannen ten spijt, zelfs om Martinair en Transavia samen te voegen als budget maatschappij voor korte en ook de lange afstanden. Hoe vooruitstrevend had dat niet kunnen zijn, uiteraard naast de vracht. Oud KLM directielid Paul Gregorowitsch stond aan de wieg van dat perspectief volle plan.
Maar sinds de Franse veroveraars KLM in hun wurggreep kregen, werden de dochtermaatschappijen de duimschroeven aangedraaid. Eerst Martinair, dat inmiddels de dood in de ogen kijkt, maar ook Transavia, waarvoor de toekomst na wilde nachten in Parijs door visieloze knutselaars lijkt de worden bekonkeld, zonder stip op de horizon.
Had de laatste vlucht van de “Martin Schröder” dan niet op z’n minst met enig sober ceremonieel gepaard moeten gaan. Als ode aan een belangrijke periode van de Nederlandse luchtvaart. En als eerbetoon aan grondlegger Martin Schröder van een schitterende maatschappij, die als THE OTHER DUTCH AIRLINE wereldwijd groot respect afdwong. Martinair, ooit zelfs met meer bestemmingen in de Verenigde Staten dan uiteindelijk moedermaatschappij KLM.
Had Martin Schröder ook niet bij die laatste vlucht van zijn toestel moeten zijn? Wat is dat toch in Nederland, dat grote zonen zo gemakkelijk vergeet, in elk geval zo snel laat vallen. Neem bijvoorbeeld ook Peter Legro, die na grondlegger en luchtvaartpionier John Block Transavia verder op de kaart zette, tot na zijn zoveelste opvolger de hond in de pot kwam met jaar op jaar fikse verliezen.
Neem ook drs. Pieter Bouw, oud KLM president. Wanneer hoor of zie je deze erudiete luchtvaartstrateeg nu nog, omdat om zijn oordeel of raad in luchtvaartzaken wordt gevraagd. Of drs ing Peter Hartman, die bijvoorbeeld in de internationale luchtvaartwereld tot en met o. a. vliegtuigfabrikanten Boeing en Airbus meer waardering en erkenning, vooral voor zijn technische luchtvaartkennis krijgt dan in eigen land.
Beseft de aangetreden nieuwe generatie luchtvaart bobo’s dan niet dat ze voort mogen bouwen op de schouders en bij de gratie van hun voorgangers? Wat hebben we niet aan geknoeid met ons luchtvaart erfgoed. Ja, ERFGOED…!! We waren de luchtvaartpioniers in de wereld. De KLM is niet voor niets één van de oudste maatschappijen ter wereld, bijna een eeuw in de lucht. Bijna…!
Camiel Eurlings aan het roer was een disaster. Vervolgens vertrekken stuk voor stuk voortijdig de echte kanjers van het vaderlandse toneel, zoals KLM commercieel directeur en duizendpoot Erik Varwijk, Bram Graeber, kanjer in vracht en als topman van Transavia, mr Roland Wondolleck, directeur van Rotterdam The Hague Airport, dr ir Paul Riemens, die onze luchtverkeersleiding wereldwijd op de kaart heeft gezet, Paul Gregorowitsch, ster-speler als commercieel KLM directeur en operationeel Schiphol directeur Ad Rutten. Of over het veelvoud aan minder bekende maar niet minder gekwalificeerde managers in de luchtvaart nog maar te zwijgen.
De gepokt en gemazelde zonen van onze luchtvaart namen allemaal de benen, vrijwillig of gedwongen, weggedrukt uit het koekoeksnest. Maar we zijn ze kwijt, evenals hun kennis, ervaring en kapitale netwerken. In veel gevallen kregen opvolgers in een nog veel te grote broek de macht. Wat er dan gebeurt, valt al niet eens meer te raden. Helaas zijn de gevolgen nu duidelijk te zien.
Arnold Burlage
